
မျိုးရိုးဗီဇတွေက တကယ်ကို ဆွဲဆောင်မှုရှိတယ်။ ၎င်းတို့သည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သက်ရှိအားလုံး၏ အခြေခံအကျဆုံးသော DNA ကို ကိုင်ဆောင်ထားပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏ပုံပန်းသဏ္ဍန်၊ ပြုမူပုံ၊ တွေးခေါ်ပုံတို့ကို မျိုးဆက်တစ်ခုမှတစ်ခုသို့ လမ်းညွှန်ပေးသည်။ မျိုးရိုးဗီဇသည် သင့်မျက်လုံးအရောင်၊ ဂီတတွင် ပြီးပြည့်စုံသော အသံထွက်နှင့် ကြောင်ဆံပင်နှင့် သင့်ဓာတ်မတည့်မှုအတွက် တာဝန်ရှိပါသည်။ လူများစွာအတွက် မျိုးဗီဇများသည် မျိုးရိုးဗီဇချို့ယွင်းမှုများဟု သိကြသော မလိုလားအပ်သော စရိုက်လက္ခဏာများကို ဖြတ်သန်းကြသည်။ ဒါတွေက ကုသရခက်ပြီး တားဆီးဖို့ မဖြစ်နိုင်သလောက်ပါပဲ။ မျိုးရိုးဗီဇချို့ယွင်းမှုများသည် မိသားစုတစ်ခုလုံးကို ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး ဤဘဝပြောင်းလဲသွားမည့်အခြေအနေများကို ကျော်ဖြတ်ရမည်ကို စိုးရိမ်သောကြောင့် ဇနီးမောင်နှံများအား ကလေးမမွေးနိုင်စေပါ။ ယခုအခါတွင်၊ သိပ္ပံပညာသည် DNA ပြုပြင်ခြင်းဟုခေါ်သော လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုမှတစ်ဆင့် အရွယ်ရောက်ပြီးသော ဓာတ်ခွဲခန်းကြွက်များကို အောင်မြင်စွာကုသခြင်းဖြင့် မျိုးရိုးဗီဇရောဂါကို ကုသရန် သိပ္ပံပညာသည် ပထမခြေလှမ်းကို စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီဖြစ်သည်။ အဆိုပါနည်းပညာသည် နို့စို့အရွယ်တွင်ရှိနေဆဲဖြစ်သော်လည်း ၎င်း၏ဓာတ်ခွဲခန်းအောင်မြင်မှုသည် မျိုးဗီဇရောဂါရှိသော သက်ရှိသတ္တဝါများကို ကုသပေးနိုင်ကြောင်း သက်သေပြခဲ့သည်။
အရိုင်း
စမ်းသပ်မှုတွင်အသုံးပြုသည့်နည်းပညာကို Crispr ဟုခေါ်သည်။ ၎င်းသည် သိပ္ပံပညာရှင်များအား ခရိုမိုဆုန်းများ သို့မဟုတ် တိရစ္ဆာန်များနှင့် အပင်များပေါ်တွင် တိကျစွာသတ်မှတ်ထားသော DNA ပြောင်းလဲမှုတိုင်းနီးပါးကို ပြုလုပ်နိုင်စေမည့် ဂျီနိုမ်တည်းဖြတ်နည်းပညာတစ်ခုဖြစ်သည်။ The Independent သည် ၂၃ အတွဲပါ စွယ်စုံကျမ်းတွင် စာလုံးပေါင်း ၂၃ လုံးပါသော စာလုံးတစ်လုံးတည်းကို ပြုပြင်ခြင်းနှင့် ဆင်တူစေရန် မော်လီကျူးတစ်ခုအတွင်း DNA ၏ “အခြေခံအတွဲများ” သုံးခုရှိသော စာလုံးတစ်လုံးချင်းစီကို အတိအကျဖော်ပြရာတွင် Crispr ၏ တိကျမှုကို ဖော်ပြသည်။ မကြာသေးမီက စမ်းသပ်မှုတစ်ခုတွင် သိပ္ပံပညာရှင်များသည် အသည်းဇီဝြဖစ်ပျက်မှုအတွက် လိုအပ်သော မျိုးရိုးဗီဇတွင် ပြောင်းလဲထားသော ဓာတ်ခွဲခန်းကြွက်များ၏ DNA တွင် စာလုံးတစ်လုံးတည်းကို ပြုပြင်ရန် Crispr ကို အသုံးပြုခဲ့သည်။ “ရောဂါက အချက်တစ်ချက် ဗီဇပြောင်းလဲမှုကြောင့် ဖြစ်လာတာဖြစ်ပြီး Crispr စနစ်က အရွယ်ရောက်တဲ့ တိရိစ္ဆာန်တစ်ကောင်ကို ပို့ဆောင်ပေးနိုင်ပြီး ပျောက်ကင်းအောင် ကုသနိုင်တယ်ဆိုတာကို ပြသခဲ့ပါတယ်။ ဒီနည်းပညာကို ရောဂါကုသဖို့ တိရစ္ဆာန်တွေဆီ အသုံးချနိုင်တယ်ဆိုတာ အရေးကြီးတဲ့ နိယာမတစ်ခုလို့ ကျွန်တော်တို့ ထင်ပါတယ်” ဟု လေ့လာမှု၏ ဦးဆောင်သုတေသီ ပါမောက္ခ Anderson က The Independent သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
လူသားများပေါ်တွင်အသုံးပြုပါ။
ဤလေ့လာမှုရလဒ်များ၏ အထူးခြားဆုံး ရှုထောင့်မှာ လူသားများထံ လွှဲပြောင်းပေးနိုင်သည့်အချက်ဖြစ်နိုင်သည်။ ဓာတ်ခွဲခန်းကြွက်များတွင် ဗီဇပြောင်းလဲမှုသည် လူသားများတွင် မျိုးရိုးလိုက်သော အသည်းရောဂါကို ဖြစ်စေသည့် တူညီသော မျိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုနှင့် ဆင်တူသည်။ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် လေ့လာမှု၏အောင်မြင်မှုသည် လူသားလူနာများတွင် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာစမ်းသပ်မှုများကို နှစ်အနည်းငယ်အတွင်း စတင်နိုင်သည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက မျှော်လင့်ထားသည်။ "ကုထုံးများနှင့် အခြားသော လက်တွေ့ကမ္ဘာအသုံးချမှုများအတွက် ဤချဉ်းကပ်နည်းကို အသုံးပြုခြင်းမှာ လာမည့်နှစ်နှစ်အတွင်း တိုးတက်မှုများစွာရှိလာမည်ဟု ကျွန်တော်ထင်ပါသည်" ဟု Crispr နည်းပညာကို ပူးတွဲရှာဖွေသူ ပါမောက္ခ Jennifer Doudna က The Independent သို့ ရှင်းပြခဲ့သည်။
လက်ရှိအခက်အခဲများ
လူသားများတွင် မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ ရောဂါများကို ကုသရန် Crispr နည်းပညာကို အသုံးပြုခြင်း၏ ဖြစ်နိုင်ခြေသည် စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ကောင်းသော်လည်း ၎င်းသည် လက်တွေ့မဖြစ်မီတွင် သိပ္ပံပညာရှင်များသည် အဆိုပါနည်းပညာကို လူသားဆဲလ်များသို့ ဘေးကင်းပြီး ထိရောက်စွာ ပို့ဆောင်ရန် နည်းလမ်းကို ရှာဖွေရမည်ဖြစ်သည်။ Crispr ကို ဦးနှောက်အတွင်းရှိ ဆဲလ်များနှင့် အခြားအရေးကြီးသော အင်္ဂါများထံသို့ ပို့ဆောင်ရန် အထူးခက်ခဲလိမ့်မည်ဟု သုတေသီများက ယုံကြည်ကြသည်။ "Crispr ကုထုံးများသည် မကြာမီ အနာဂတ်အတွက် အကန့်အသတ်ရှိလိမ့်မည်" ဟု University of Massachusetts ဆေးဘက်ဆိုင်ရာကျောင်းမှ ပါမောက္ခ Craig Mello က The Independent သို့ အသိပေးခဲ့သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဖိအားမြင့်ထိုးဆေးကို အသုံးပြုရန် အလွန်အန္တရာယ်များသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ Crispr ကို ပို့ဆောင်ရန် နောက်ထပ် ဖြစ်နိုင်သည့် နည်းလမ်းမှာ ဗိုင်းရပ်စ်၏ အကူအညီဖြင့် ဖြစ်သည်။ MIT ရှိ Broad Institute မှ Feng Zhang သည် အန္တရာယ်ကင်းသည်ဟုသိရသော adeno-ဆက်စပ်ဗိုင်းရပ်စ်များကို အသုံးပြုကာ ထိခိုက်နေသောဆဲလ်များသို့နည်းပညာကိုပေးပို့ရန် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ သမားရိုးကျ ဗီဇကုထုံးအတွက် ယခင်လေ့လာမှုများက အလားတူ မျိုးဗီဇများကို ဗိုင်းရပ်စ်ပေးပို့ခြင်းတွင် အောင်မြင်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ "[Crispr] ကို လူတွေမှာ အသုံးမပြုခင်မှာ အတားအဆီးတွေ အများကြီးရှိမယ်ဆိုတာ သိသာထင်ရှားပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ချဉ်းကပ်မှုရဲ့ ရိုးရှင်းမှု၊ အလုပ်လုပ်ပုံက တကယ့်ကို စိတ်လှုပ်ရှားစရာပါပဲ" ဟု Doudna က နိဂုံးချုပ်ခဲ့သည်။
မျိုးရိုးဗီဇချို့ယွင်းမှုများကဘာလဲ။
မျိုးရိုးဗီဇချို့ယွင်းမှုများသည် မျိုးရိုးဗီဇတစ်ခု သို့မဟုတ် ဗီဇအများအပြားတွင် ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုကြောင့်ဖြစ်သည်။ ဗီဇပြောင်းလဲမှုသည် ပရိုတင်းထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ဗီဇညွှန်ကြားချက်များကို ပြောင်းလဲစေပြီး အကျိုးဆက်အနေဖြင့် ပရိုတင်းသည် ကောင်းမွန်စွာအလုပ်မလုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် လုံးဝပျောက်နေပါသည်။ လူတစ်ဦးချင်းစီသည် မိဘတစ်ဦး သို့မဟုတ် နှစ်ဦးစလုံးထံမှ မျိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုအတွက် မျိုးဗီဇကို အမွေဆက်ခံနိုင်သည်။ မျိုးရိုးဗီဇချို့ယွင်းမှု အမျိုးအစားသုံးမျိုးရှိသည်။ ဗီဇတစ်ခုတည်းပုံမမှန်မှုများတွင်၊ တံစဉ်ဆဲလ်သွေးအားနည်းရောဂါကဲ့သို့သော မျိုးဗီဇတစ်ခုတွင် ပြောင်းလဲမှုရှိသည်။ ခရိုမိုဆုန်းချို့ယွင်းမှုများအတွက်၊ ခရိုမိုဆုန်းများသည် ပြောင်းလဲခြင်း သို့မဟုတ် ပျောက်ဆုံးနေပါသည်။ ၎င်းသည် Down Syndrome ကဲ့သို့သော အခြေအနေများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ ရှုပ်ထွေးသောရောဂါသည် မျိုးဗီဇနှစ်ခု သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပိုသော မျိုးဗီဇများတွင် ဗီဇပြောင်းလဲမှုများရှိနေသော တစ်ခုဖြစ်သည်။ အူမကြီးကင်ဆာကဲ့သို့သော အခြေအနေများတွင် ဖြစ်ပွားသည်။ ရှုပ်ထွေးသော မျိုးရိုးဗီဇချို့ယွင်းမှုများတွင်၊ လူတစ်ဦး၏ နေထိုင်မှုပုံစံနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်သည်လည်း ကြီးမားသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပါသည်။ မျိုးရိုးဗီဇချို့ယွင်းမှုများကို သွေးနှင့် တစ်ရှူးစစ်ဆေးမှုများမှတစ်ဆင့် ဖော်ထုတ်နိုင်သည်။
ခေါင်းစဉ်အားဖြင့်လူကြိုက်များ
ကလေးတွေကို 'ကြာရှည် COVID' နဲ့ ကျောင်းမှာ ရှင်သန်အောင် ဘယ်လိုကူညီပေးမလဲ။

ရှည်လျားသော COVID-19 လက္ခဏာများစွာ - ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ ဦးနှောက်မှုန်ခြင်းနှင့် မှတ်ဉာဏ်ချို့ယွင်းခြင်းကဲ့သို့သော လက္ခဏာများသည် ခံစားရပြီးနောက်ပိုင်း ထိခိုက်မိခြင်းများနှင့် ဆင်တူသည်။
သင့်ခန္ဓာကိုယ်ပုံသဏ္ဍာန်ကို လျင်မြန်စွာပြောင်းလဲပေးနိုင်သော ရိုးရှင်းသောလေ့ကျင့်ခန်း ၅ ခု

လူသားတွေဟာ သမိုင်းမှာ အရင်ကထက် အထိုင်များတဲ့ ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံတွေကို ပိုမိုနေထိုင်လာကြပါတယ်။ လူတွေဟာ သူတို့ရဲ့ ကွန်ပျူတာရှေ့မှာ ထိုင်ပြီး ကားထဲမှာ နေ့တိုင်း မောင်းနှင်ရင်း အချိန်တွေ ကုန်ဆုံးနေတာကြောင့် ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ရလဒ်အနေနဲ့ လူတွေမှာ အပိုမထည့်ဘဲနဲ့ သူတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို ရွှေ့ဖို့ အကြောင်းပြချက် အလွန်နည်းပါတယ်။
COVID-19 မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသမျိုးကွဲသည် ရေရှည်တွင် 'မိမိကိုယ်မိမိ မျိုးသုဉ်းခြင်း' အမှတ်သို့ ရောက်ရှိနိုင်သည်- အစီရင်ခံစာ

ကြီးစိုးသောမျိုးစိတ်သည် ရေရှည်တွင် သူ့ကိုယ်သူ မျိုးသုဉ်းသွားစေနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ဆိုကြသည်။
စိတ်ကျရောဂါတိုက်ဖျက်ရေးဆေးများသည် COVID-19 လူနာများတွင် သေဆုံးနိုင်ခြေကို လျှော့ချနိုင်သည်- လေ့လာမှု

လေ့လာမှုတစ်ခုသည် COVID-19 လူနာများတွင်သေဆုံးနိုင်ခြေကိုလျှော့ချရန် fluoxetine ၏စွမ်းရည်ကိုအလင်းပြနေသည်။
COVID-ဒဏ်ခံနိုင်သူများသည် ကပ်ရောဂါကို တိုက်ဖျက်ရာတွင် အဓိကကျကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။

လေ့လာမှုအသစ်တစ်ခုသည် COVID-19 ကိုတိုက်ဖျက်ရာတွင် SARS-CoV-2 ကိုခံနိုင်ရည်ရှိသောလူအုပ်စုတစ်စု၏အခန်းကဏ္ဍကိုအလင်းပြနေသည်။